Brak stabilizacji podłoża oznacza jedno – kłopoty, takie jak opadająca kostka, pękający asfalt, osiadające fundamenty. Prawidłowe zagęszczanie gruntu to jednak nie kwestia „przejazdu kilka razy płytą”, lecz precyzyjny proces, który wymaga wiedzy, doboru narzędzi i kontroli efektów. W artykule omawiamy krok po kroku, jak uniknąć błędów, które kończą się poprawkami, a czasem i utratą zlecenia.
Jaki cel ma zagęszczanie gruntu?
Zagęszczanie gruntu ogranicza pustki powietrzne w podłożu, zwiększając jego nośność i zmniejszając ryzyko osiadania. Jeśli jest wykonane nieprawidłowo, prowadzi do deformacji nawierzchni, pękania i braku stabilności konstrukcji. W przypadku prac brukarskich czy budowy dróg może to oznaczać konieczność zerwania całej nawierzchni. W skrajnych przypadkach dochodzi do uszkodzeń infrastruktury, które generują koszty napraw znacznie przekraczające pierwotną wartość robót ziemnych. Dlatego, aby uniknąć tych konsekwencji, należy wiedzieć, jak zagęścić grunt w prawidłowy sposób.
Od czego zacząć zagęszczanie gruntu?
Każdy rodzaj gruntu – od piasków po gliny – reaguje inaczej na zagęszczanie. Przed rozpoczęciem robót należy określić skład podłoża i jego wilgotność. Pełne badania geotechniczne wiążą się z dużymi kosztami, których nie są w stanie udźwignąć małe firmy. Nie oznacza to jednak, że mogą wykonywać zagęszczanie gruntu „na oko”. Nawet proste testy ręczne (jak formowanie gruntu w kulkę czy sprawdzanie lepkości) mogą wskazać, czy podłoże wymaga suszenia, nawadniania czy specjalnego podejścia.
Czym i jak zagęścić grunt?
Znając rodzaj podłoża, można dobrać odpowiednie metody zagęszczania gruntu i przeznaczone do tego maszyny. Na przykład żwiry czy piaski najlepiej reagują na metody dynamiczne – czyli wibracje lub uderzenia. Dzięki temu sprawdza się przy nich zagęszczarka do gruntu jednokierunkowa lub rewersyjna o sile uderzenia minimum 15–40 kN. Z kolei gliniaste podłoża wymagają dłuższej pracy i często większej masy własnej sprzętu. W ich przypadku dobrym wyborem są metody statyczne, opierające się na ugniataniu lub wykorzystaniu ubijaków wibracyjnych
Bez względu na rodzaj przygotowywanego podłoża szeroki wybór przeznaczonych do tego zagęszczarek znajdziesz na stronie Swepac.
Na czym polega zagęszczanie warstwowe?
Ubijanie całej podsypki jednocześnie to błąd, który często kończy się reklamacją, dlatego zagęszczanie warstwowe to podstawa dobrze przygotowanego gruntu. Polega na tym, że jest on układany i ubijany warstwami o grubości 10–30 cm zależnie od rodzaju materiału i masy urządzenia — lekka zagęszczarka sprawdzi się do 10–15 cm, cięższe modele nawet do 30 cm w jednym przejściu. Liczba przejść powinna być dopasowana do warunków – przy suchym piasku warto wykonać 4–6 przejazdów. Kluczowe jest również prowadzenie urządzenia równolegle, bez „przeskoków” i luk.
Jak sprawdzić, czy zagęszczanie gruntu zostało wykonane prawidłowo?
Przygotowując stabilny grunt, warto zastosować zagęszczarki z zamontowanym wskaźnikiem poziomu zagęszczenia. Urządzenie to pozwala na bieżąco kontrolować poziom zagęszczenia i dostosować ilość przejść zagęszczarki do oczekiwanej wartości.
Aby mieć pewność, że zagęszczanie gruntu przebiegło prawidłowo, po zakończeniu związanym z tym prac należy przeprowadzić testy podłoża. Można to wykonać z użyciem płyt VSS, które umożliwiają pomiar modułu odkształcenia podłoża. Jego parametr Ev2, świadczący o prawidłowo przeprowadzonych pracach, powinien wynosić w tym przypadku:
-
min. 45 MPa dla gruntów pod warstwy odsączające,
-
80-120 MPa dla gruntów pod warstwy konstrukcyjne dróg.
Z kolei stosunek Ev2/Ev1 powinien wynosić ≤2,5 – co oznacza odpowiednią sztywność podłoża
Alternatywą są sondowania dynamiczne (DPL, DPM), które oceniają głębokość zagęszczenia. Tego typu kontrola pozwala zminimalizować ryzyko przeoczenia miejsc o niższej nośności – nawet jeśli całość „na oko” wygląda dobrze.
Optymalna wilgotność gruntu — najczęstszy problem przy zagęszczaniu podłoża
Nieodpowiednia wilgotność to częsty powód problemów z późniejszym osiadaniem nawierzchni. Podłoże zbyt suche nie wiąże się dobrze, zbyt mokre tworzy natomiast błoto i traci nośność. Optymalna wilgotność gruntu to wobec tego taka, przy której materiał po ściśnięciu nie rozsypuje się, ale też nie wycieka z niego woda. Na placu budowy można ją kontrolować poprzez podlewanie warstw w razie potrzeby lub osłanianie materiału przed deszczem. Warto też pamiętać, że nawet 2–3% różnicy w wilgotności może mieć wpływ na jakość zagęszczenia podłoża.
Zagęszczanie gruntu to proces, który wymaga planu. Od rozpoznania jego rodzaju, przez dobór metody, aż po kontrolę efektów – każdy etap ma znaczenie. Dlatego przed przystąpieniem do prac warto stworzyć listę kontrolną z pytaniami:
-
Jaki to grunt?
-
Czy jest wilgotny?
-
Czy zrobiony został test zagęszczenia?
Taka praktyka pozwala unikać reklamacji i skraca czas realizacji inwestycji. Na efekt przeprowadzanych prac ziemnych ma także wpływ zastosowana zagęszczarka do gruntu – warto sięgać po sprawdzone maszyny, które oferuje marka Swepac.
Artykuł sponsorowany
